Vandaag is het 3 maart. Als het jarig bent vandaag: gefeliciteerd! En ben je een meisje? Dan ook gefeliciteerd! Het is vandaag meisjesdag in Japan: Hinamatsuri.
Hinamatsuri is een Japans poppenfestival. Het wordt behalve meisjesdag ook wel perzikbloesemfestival genoemd en vindt ieder jaar plaats op 3 maart. De meeste families met meisjes zetten thuis een stellage neer die bestaat uit meerdere verdiepingen. De stellage wordt overdekt met een rood kleed met daarop een aantal ornamentele poppen, hina-ningyo.
Op de bovenste etage staan twee poppen die de keizerin (o-hina-sama) en keizer (o-dairi-sama) voorstellen. Achter het koppel staat meestal een miniatuur goudkleurig kamerscherm. Op de tweede, derde en vierde etage (van boven gezien) staan respectievelijk drie hofdames, vijf muzikanten en twee ministers. Op de niveaus daaronder staan meubels, gereedschappen, koetsen, kersenbomen, etc.
De oorsprong van Hinamatsuri
De gewoonte stamt uit de Heian-periode (794 – 1185). In die tijd werden poppen neergezet om slechte geesten vast te houden en zo de eigenaar te beschermen. Hinamatsuri is te herleiden naar de gewoonte om die poppen met slechte geesten op bootjes te zetten en ze naar de zee te laten drijven. Zo was een huis weer een jaar vrij van slechte geesten en kon de oudste dochter trouwen.
Een bijgeloof resoneert tot op de dag van vandaag toch nog bij de Japanners. Vergeet een familie om de poppen voor het einde van 3 maart op te ruimen, dan zullen de meisjes in het huis het komend jaar niet trouwen.
Zoals met zoveel dingen in de Japanse cultuur zijn de exacte wortels en redenen moeilijk te traceren. Het spirituele aspect dat aan deze gewoonte zat is over de jaren vervaagd. Wel is duidelijk dat is het traditionele Japan geesten een belangrijke rol speelden. Veel van de hedendaagse tradities zijn van oorsprong geest-uitdrijvend.
Zo vertelde ik je vorige maand nog over Setsubun, nog zo’n leuke folkloristische gewoonte.