Ervaar Japan

De bevolking van Japan is ruim 7 keer groter dan die van Nederland. Als je vervolgens weet dat het oppervlak ongeveer 9 keer zo groot is als dat van Nederland zou je zomaar kunnen concluderen dat Japanners gemiddeld meer ruimte per persoon hebben dan wij in Nederland. En toch staat Japan bekend om ruimtegebrek; flatjes amper groter dan een grote klerenkast en heel veel hoogbouw in de grote steden.

Deel je het totale landoppervlak van 377.930 km² door de totale bevolking dan kom je uit op ongeveer 331 inwoners per vierkante kilometer. In Nederland delen we gemiddeld één vierkante kilometer met 409 mensen. Gemiddeld heeft Nederlands dus een hogere bevolkingsdichtheid. Waar komt dat imago van ruimtegebrek dan vandaan?

Het antwoord is te vinden in de geologie. Japan bestaat voor 89% uit bergen die simpelweg te stijl zijn om op te bouwen. Er blijft dus maar 11% van het land over waar gebouwd kan worden. En dan wordt het dus een ander verhaal. Het oppervlak dat overblijft is namelijk vrijwel net zo groot als Nederland. Er wonen in Japan dus ruim 7 keer meer mensen op een oppervlakte net zo groot als Nederland. Gemiddeld komt dat uit op meer dan 2.800 inwoners per vierkante kilometer. Oeps!

Over het totale landoppervlak zien we dus een gemiddelde bevolkingsdichtheid van 331 inwoners per vierkante kilometer. Kijken we naar het bewoonbare land, dan ligt het gemiddelde op 2.800 mensen die een vierkante kilometer delen. Lijkt dat veel? Laten we dan eens kijken naar de situatie in Tokyo.

Het zal je niet verbazen dat in de hoofdstad dit gemiddelde een stuk hoger ligt. Volgens de cijfers van het gemeentebestuur van Tokyo delen de 13,9 miljoen inwoners van de stad een oppervlakte van 2.191 vierkante kilometer. Dat komt uit op een bevolkingsdichtheid van zo’n 6.344 inwoners per vierkante kilometer.

Dat imago van flatjes niet veel groter dan een grote klerenkast is dus zeker in Tokyo, en in iets mindere maten ook in de andere grote steden van Japan, wel degelijk de situatie.

En toch… vergelijk het gemiddelde van Tokyo met het gemiddelde van Den Haag en je ziet dat de twee steden elkaar niet veel ontlopen.

Sinds 2010 neemt de Japanse bevolking in steeds hoger tempo af. Goed nieuws misschien voor de drukte, minder goed nieuws als je bedenkt wat het verder voor gevolgen heeft. Een gebrek aan interesse in seks bij jongeren zorg ervoor dat er steeds minder kinderen geboren worden. In 2020 is het geboortecijfer lager dan het ooit geweest is.

En de kinderen die wel geboren worden moeten een relatief steeds groter wordende groep ouderen onderhouden. Als je dan ook nog bedenkt dat de Japanners de hoogste levensverwachting ter wereld hebben zie je al snel dat dit zorgt voor allerlei problemen in de pensioenvoorziening. Een steeds kleiner wordende groep werkenden moet een steeds grotere groep inwoners voorzien van pensioen. Het voor de huidige generatie werkenden dan ook nog maar de vraag hoe hun oude dag er financieel uit gaat zien.