Japan is een land van eilanden. De kleinsten zijn niet meer dan uit het water stekende rotsen die honderden kilometers uit de kust liggen. Het mogen dan slechts enkele rotsen zijn, maar omdat ze officieel als eilandjes aangemerkt zijn bepalen ze de buitengrens van de Japanse territoriale wateren. En omdat Japanners veel vis eten is veel territioraal water waar het land zelf de visquota kan bepalen erg belangrijk voor het land.
Hertelling 2023
Tot eind 2022 was het antwoord op de vraag uit hoeveel eilanden Japan bestaat 6.852. Dat getal werd in 1987 door de Japanse overheid gepubliceerd na een handmatige telling door de kustwacht. Begin 2023 is dit aantal officieel herzien naar 14.125 eilanden. In de jaren daarvoor groeide de kritiek vanuit wetenschappelijke kant op de data uit 1987 en er werd een nieuwe telling gedaan op basis van nieuwe technieken en gedigitaliseerde kaarten.
Bij de telling uit 1987 heeft de Japanse kustwacht handmatig alle eilanden geteld met een omtrek van minimaal 100 meter. De verdubbeling bij de telling uit 2023 bestaat eigenlijk alleen uit piepkleine eilandjes die kleiner zijn dan 100 meter in omtrek. Hoewel het bijgestelde aantal betekend dat schoolboeken in Japan moeten worden herzien, heeft het geen effect op de territoriale wateren van het land.
Disputen
Een aantal van die rotsen in zee liggen een stuk dichter bij andere landen dan bij Japan. Dat zorgt zo nu en dan voor bonje met de buren.
Neem bijvoorbeeld de Senkaku Eilanden. Dit groepje rotsen op zo’n 170 kilometer uit de kust van Taiwan is al sinds 1895 Japans grondgebied. In 1970 probeerde China aanspraak te maken op de archipel en ook Taiwan dacht de territiorale wateren ermee uit te kunnen breiden. Hier gaat het voornamelijk over de controle over visgronden en scheepvaartroutes.
Aan de noordkant van Japan, in de zee tussen Hokkaido en het Russische schiereiland Kamchatka ligt ook een archipel die tot onenigheid leidt. Het gaat hier echter niet om rotsen die slechts bewoond worden door een handje vol zeemeeuwen. Op de Koerilen wonen mensen. Mensen met een Ainu achtergrond, de oorspronkelijke bewoners van Hokkaido.
Vanuit dat oogpunt claimt Japan dan ook dat ze bij Hokkaido horen. En dat was ook zo tot 1951. In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog werd in het Vredesverdrag van San Fransisco vastgelegd dat de Koerilen onderdeel zouden worden van Rusland. Tot op de dag van vandaag is Japan het daar niet mee eens en tot op de dag van vandaag wonen er op deze eilandengroep mensen met familie in Hokkaido.
De eilanden van Tokyo
Ver buiten de kust van Honshu liggen de Izu Eilanden en de Ogasawara Eilanden. Deze twee archipels strekken zich bijna 2.000 kilometer uit in zuidelijke richting, in een min of meer rechte lijn min of meer ten zuiden van Tokyo.
Deze archipel is administratief gezien onderdeel van de hoofdstad van Japan.
