Op deze pagina
De trein is het belangrijkste vervoermiddel van Japan. De vier grote eilanden van Japan – Hokkaido, Honshu, Shikoku en Kyushu – hebben een zeer uitgebreid spoornetwerk dat vrijwel alle steden en dorpen met elkaar verbindt. Er ligt meer dan 27.000 kilometer spoor in Japan. Zo’n 70% van het Japanse spoor is eigendom van de Japan Railways, kortweg JR. De Shinkansen hogesnelheidstreinen vallen hier ook onder.
De overige 30% is eigendom van een meer dan 100 regionale spoorwegmaatschappijen, elk met eigen rails.
Japan Rail Pass
Met de Japan Rail Pass reis je 7, 14 of 21 dagen onbeperkt met alle treinen van Japan Railways.
Kaartje kopen & de trein nemen
Voor je in Japan de trein neemt moet je, net als in Nederland, een kaartje kopen. Reis je met de Japan Rail Pass, dan hoef je geen losse kaartjes te kopen voor een reis met een trein van JR. Voor een reis met een regionale spoorweg of de metro moet je, ook als je een Japan Rail Pass op zakt hebt, gewoon een kaartje kopen.
Een kaartje koop je bij de kaartjesautomaat. Om erachter te komen hoeveel je moet betalen kijk je op de spoorkaart boven de automaten. Hier staan alle stations van de maatschappij waar je mee reist met daarbij de kosten van een enkele reis. Het bedrag werp je in de automaat (de meeste automaten accepteren muntjes en briefgeld). Druk vervolgens op de knop waar het bedrag op staat van het kaartje dat je wilt kopen.
Kom je er nou echt niet uit, dan kun je het altijd vragen. Op vrijwel ieder station in Japan is personeel aanwezig.
Koop een treinkaartje en neem de trein in 6 eenvoudige stappen:
- Vind je bestemming
Zoek op de spoorkaart boven de kaartjesautomaten je bestemming. De kosten van een enkele reis vind je direct naast de naam van de bestemming op de kaart.
- Betaal
Werp het te betalen bedrag in de kaartjesautomaat. Alle kaartjesautomaten accepteren muntjes en biljetten van ¥ 1.000, sommige automaten accepteren ook biljetten van ¥ 5.000 en ¥ 10.000. Heb je het bedrag niet gepast? Geen probleem! Je krijgt altijd wisselgeld van de automaat terug.
- Kies het juiste bedrag
Zodra je geld in de automaat stopt lichten de knoppen met bedragen op. Hoe meer geld je inwerpt, hoe meer knoppen er oplichten. Druk op de knop met het bedrag dat overeen komt met kaartje dat je wilt kopen.
- Neem je kaartje uit
De automaat drukt nu je kaartje af. Neem het kaartje uit de gleuf onderin het apparaat. Als je wisselgeld krijgt, komt dat in het bakje naast het kaartje terecht.
- Naar de toegangspoortjes
Ga met je kaartje naar de toegangspoortjes van het station. Steek het kaartje in de gleuf vooraan in het apparaat. Loop door het poortje. Vergeet niet je kaartje aan de andere kant van het poortje weer uit te nemen, anders kom je op je bestemming het station niet meer uit!
- Het station verlaten
Op je bestemming heb je je treinkaartje nog een keer nodig om het station te verlaten. Steek het kaartje weer in de gleuf van het toegangspoortje en loop door. Deze keer komt het kaartje er niet aan de andere kant weer uit.
Extra tip: heb je per ongeluk een verkeerd kaartje gekocht? Geen ramp! Links of rechts van de rij met toegangspoortjes is een loketje waar je het kaartje kunt omruilen. Als je teveel betaald hebt krijg je geld terug, als je te weinig betaald hebt moet je bijbetalen. Dit kun je zowel op het vertrekstation als op het aankomststation doen.
Limited Express treinen
Op alle spoorlijnen in Japan rijden reguliere treinen. Hiervoor hoef je alleen een kaartje te kopen (zie het stappenplan hierboven). Op sommige trajecten rijden Limited Express treinen. In het Japans worden die treinen Tokkyu (特急) genoemd. Deze treinen rijden vaak over langere afstanden en naar de vliegvelden. Ook populaire toeristische bestemming waar geen Shinkansen rijdt worden bediend door Tokkyu treinen.
Met de Japan Rail Pass maak je zonder beperkingen gebruik van Limited Express treinen van JR. Stoelreserveringen zijn gratis voor Japan Rail Pass houders.
Voor een Limited Express trein betaal je meer dan voor een reguliere trein. Bovenop het bedrag dat je voor de afstand betaald, betaal je een Tokkyu supplement. Je kunt kiezen voor een supplement met of zonder stoelreservering. Met een stoelreservering krijg je een rijtuig en een stoel toegewezen. Zonder stoelreservering neem je plaats in het “unserved seating” rijtuig.
Je Limited Express kaartjes en supplement kun je kopen groene kaartautomaten (eerst even Engels als taal kiezen). De meeste reizigers ervaren het als eenvoudiger om een Limited Express kaartje aan de balie te kopen. De meeste grotere JR stations hebben een speciale Limited Express balie, vaak groen gemarkeerd.
Gedragsregels in de trein
In de Japanse cultuur is harmonie erg belangrijk. Om de sociale omgang zo harmonieus mogelijk te laten verlopen zijn er een aantal regels waar iedereen zich aan houdt in de trein:
- Wachten op de trein: passagiers staan op het perron netjes in de rij op de aangegeven plaatsen. Zodra de trein arriveert en iedereen die uit wil stappen uitgestapt is stapt iedereen de rij, netjes achter elkaar, in. Er wordt niet gedrongen of geduwd.
- Vrouwenwagons: veel forenzentreinen hebben speciale vrouwenwagons. In de drukte vind een mannelijke hand wel eens (per ongeluk) de weg naar het lichaam van de vrouw die tegen hem aangeperst staat. Om vrouwen de keuze te geven zijn de vrouwenwagons in het leven geroepen. Op het perron staat duidelijk aangegeven waar deze wagons stoppen en de tijden waartussen mannen er niet welkom zijn.
- Stilte: hoe drukker het is in de Japanse treinen, hoe stiller het is. Men respecteert elkaar. Het is erg onbeleefd om te bellen in de trein. Bij vertrek wordt altijd verzocht om telefoons op stil te zetten zodat zelfs de beltoon de rust niet verstoord. Onderling praten mag best, maar doe dat zo zachtjes mogelijk.
Regionale spoorwegen
Naast het JR netwerk zijn er tientallen grote en kleine regionale spoorwegmaatschappijen actief in Japan. Sommigen verzorgen tientallen lijnen, anderen slechts een enkele lijn van soms niet langer dan een paar kilometer. Een aantal maatschappijen bieden treinpassen aan voor onbeperkt reizen. Hieronder de belangrijkste operators per regio:
Tokyo en omgeving
- Tobu: Tobu verzorgt een uitgebreid spoornetwerk tussen Tokyo, de noordelijke buitenwijken en prefecturen ten noorden van Tokyo. Voor toeristen is vooral de verbinding met Nikko interessant.
- Odakyu: Odakyu berijdt drie lijnen vanuit het centrum van Tokyo naar de westelijke buitenwijken en Kanagawa. De verbinding met Hakone is voor reizigers de meest interessante route.
- Tokyu: Tokyu voert services uit op een netwerk van twee grote en een aantal kleinere lijnen aan de zuidkant van Tokyo. Tokyu verbindt Tokyo met Yokohama.
- Keisei: Keisei verzorgt een hoofdverbinding tussen Tokyo en de luchthaven Narita en enkele aftakkingen in Chiba.
- Seibu: Seibu voorziet een groot gedeelte van west-Tokyo van spoorverbinding.
- Keikyu: Keikyu verijdt Tokyo met Yokohama en Kanagawa. Voor toeristen is vooral de verbinding met de luchthaven Haneda belangrijk.
- Keio: Keio verzorgt een netwerk van lijnen in ten westen van het centrum van Tokyo.
Nagoya en omgeving
- Meitetsu: Meitetsu heert een zeer uitgebreid spoornetwerk in en rond Nagoya. Voor bezoekers zijn onder andere de verbindingen met Inuyama en Central Japan Airport interessant.
Kyoto, Osaka en Kobe
- Kintetsu: Kintetsu is de grootste private spoorwegmaatschappij van Japan. Het railnetwerk verbindt de hele Kinki regio, waaronder Osaka, Kyoto, Nara, Ise en Nagoya.
- Nankai: Nankai verbindt de zuidkant van Osaka met het zuidelijker gelegen Wakayama. Vooral interessant voor bezoekers zijn de lijnen naar Koyasan en Kansai Airport.
- Hankyu: Hankyu verbindt het noorden van Osaka met Kobe, Kyoto en Takarazuka.
- Keihan: Keihan verzorgt één lijn tussen Osaka en Kyoto met diverse aftakkingen.
- Hanshin: Hanshin verbindt Osaka en Kobe met één lijn die diverse aftakkingen heeft.